Definicja i przyczyny Wiele badań naukowych wskazuje, że wśród czynników powodujących wielokrotne niepowodzenia zapłodnienia pozaustrojowego (jest to tak zwany zespół wielokrotnych niepowodzeń implantacji, MFI, multiple failures of implantation syndrom, lub RIF, recurrent implantation failure) dużą rolę odgrywają czynniki immunologiczne. Zasadniczym etapem niepowodzenia jest nieprawidłowe lub całkowity brak zagnieżdżenia zarodka, dlatego też w tych przypadkach stosuje się analogię do poronień nawykowych, tyle, że odbywających się w bardzo wczesnym okresie. Tak jak w przypadku poronień nawykowych, czynniki immunologiczne, które mogą zaburzyć zagnieżdżenie zarodka, z punktu widzenia klinicznego można podzielić na dwie zasadnicze grupy: czynniki powodujące brak zagnieżdżenia w wyniku procesów odrzucenia zarodka, a więc czynniki allogeniczne czynniki immunologiczne uszkadzające zarodek, głównie o charakterze autoimmunologicznym Badaniami wskazującymi na wielokrotny brak zagnieżdżenia zarodka po IVF, na tle zaburzeń alloimmunologicznym jest stwierdzenie u kobiet: braku przeciwciał blokujących w surowicy krwi wzmożonej produkcji interferonu gamma (IFN-γ) i/lub czynnika martwicy guza alfa (TNF-α) przez limfocyty krwi obwodowej, co oznacza przesunięcie równowagi odpowiedzi immunologicznej typu Th1/Th2 w kierunku przewagi odpowiedzi typu Th1 i/lub Th17 (o charakterze cytotoksycznym, która, jak udowodniono uniemożliwia prawidłowy przebieg implantacji), podwyższonej odsetkowej zawartości lub aktywności komórek NK (naturalne komórki bójcze, natural killer cells) oraz komórek o fenotypie CD19+CD5+ (odpowiedzialnych za produkcję wielu autoprzeciwciał) Niepowodzenia zagnieżdżenia zarodka po IVF mogą być spowodowane także zaburzeniami immunologicznymi o charakterze autoimmunologicznym. Największe znaczenie odgrywają tutaj następujące autoprzeciwciała: cała grupa przeciwciał antyfosfolipidowych (APL), przeciwciała przeciwjądrowe (ANA), Największe znaczenie posiadają przeciwciała antyfosfolipidowe (APL). Coraz więcej danych przemawia za tym, że ich obecność istotnie obniża skuteczność technik zapłodnienia pozaustrojowego. APL zaburzają procesy formowania syncytiotrofoblastu z cytotrofoblastu oraz opóźniają syncytializację trofoblastu, a więc ich działanie występuje już w bardzo wczesnej ciąży. Okres implantacji jaja płodowego może być również zaburzony zmianami zakrzepowymi w obrębie styku tkanek matczyno-płodowych, a zwłaszcza w tętnicach spiralnych, naczyniach doczesnej oraz w trofoblaście.
